Miejski Park Kultury i Wypoczynku imienia Kyryła Tryliowskiego, Kołomyja

Park (Kyrylo Trillivskyi Park) jest parkiem-pomnikiem sztuki krajobrazu o znaczeniu lokalnym w Ukrainie. Znajduje się w mieście Kołomyja, w obwodzie iwanofrankowskim. Jego powierzchnia wynosi 7 hektarów, a status został mu nadany w 1972 roku. Znajduje się pod jurysdykcją Rady Miejskiej Kołomyi. Badana jest historia powstania i rozwoju pomnika sztuki krajobrazowej, struktura planowania i obecny stan plantacji. Na podstawie zebranych danych zaproponowano metody optymalizacji krajobrazu parku: rekonstrukcję sieci ścieżek i szlaków, nasadzenia, renowację i konserwację poszczególnych elementów.

Park Trilliovskyi jest najstarszym parkiem w Kołomyi. Został zbudowany w XIX wieku na koszt magistratu miasta. Najstarszym drzewem w parku jest gingo dwupłatkowe, które pochodzi z Japonii i ma ponad sto lat. Inne drzewa w parku to dęby, klony srebrzyste, orzech szary, magnolia, robinia i aksamitka amurska. Obecnie park znajduje się w Państwowym Rejestrze Zabytków Sztuki Krajobrazowej. Na terenie parku znajduje się pomnik polskiego poety Adama Mickiewicza, a także słynnego doktora prawa Kirilla Trillovsky'ego, który urodził się na początku XX wieku. Pomnik ten został wzniesiony w 1997 roku. W parku znajdują się również nowoczesne pomniki. W 2016 roku odsłonięto oryginalną rzeźbę kota Buttona. Ta niezwykła rzeźba stała się setnym pomnikiem kota na świecie. Autor rzeźby, Oleg Loburak, planuje stworzyć jeszcze 6 rzeźb kotów, które zostaną umieszczone w tym samym parku.

W mieście znajdują się 3 główne parki i kilka terenów rekreacyjnych. Najstarszym z nich jest miejski park kultury i rekreacji imienia Kyryła Tryliowskiego (bulwar Łesi Ukrainki), założony przez magistrat w pierwszej połowie XIX w. Pierwotne założenie parku (10 ha) tworzyły bagna i mieszane lasy dębowo-bukowe, które zostały wykarczowane. Główne nasadzenia parku składały się z klonów, dębów, buków, grabów, brzóz, jodeł, sosen i jałowców. W wyniku przebudowy parku zasadzono wprowadzone gatunki drzew i krzewów (5 ha). Obecnie w parku rosną klony srebrzyste, lipa filcowa, aksamitka amurska, dąb czerwony, jarząb pospolity, buk, jodła, sosna, grab, kasztanowiec, orzech szary, magnolia i miłorząb dwuklapowy (ponad 100 lat). W parku znajdują się atrakcje dla dzieci, kino letnie, scena letnia, parkiet taneczny, mały stadion z kortami tenisowymi, boiskami do siatkówki i koszykówki. Park jest wpisany do rejestru państwowego jako zabytek sztuki krajobrazowej, wzniesiono pomnik K. Trilliovskyi'ego.

Jest to prawdziwy kompleks krajobrazowy do rekreacji mieszkańców i wzorowego ogrodnictwa. W latach 70. XIX w. przy ulicy Zelena (obecnie bulwar Łesi Ukrainki) założono park miejski, prawdopodobnie dzisiejszy park K. Trylskiego. Według innych źródeł park ten został założony w pierwszej połowie XIX w. Stopniowo sprowadzono tu ponad 100 gatunków drzew i krzewów z różnych regionów. Tereny zielone zostały zaaranżowane w taki sposób, aby z jednej strony ich dekoracyjny i niezwykły charakter był wyraźnie widoczny na tle karpackich krajobrazów, a z drugiej strony, aby ujawnić bogactwo palety sztuki krajobrazowej za pomocą różnych wariantów tego samego gatunku roślin, które różnią się kształtem lub kolorem. Park miejski cieszył się popularnością wśród mieszczan i gości Kołomyi. 16 września 1880 r. odbyła się tu wystawa etnograficzna, w której wzięli udział cesarz Franciszek Józef I i arcyksiążę Ratner. Park miejski stał się również miejscem publicznych demonstracji i spotkań. 30 maja 1893 r. w parku odbyło się radykalne zgromadzenie, które zgromadziło ponad 500 chłopów z Kołomyi i sąsiednich powiatów.
i sąsiednich powiatów. Gazety donosiły, że zgromadzenie to miało duży wpływ na przebudzenie świadomości chłopów. W lipcu tego samego roku odbyło się tu zebranie organizacyjne radykalnego stowarzyszenia politycznego Narodna Volia, w którym wzięło udział ponad 300 chłopów i niewielka liczba intelektualistów. Przemówienie na spotkaniu wygłosił Iwan Franko. Trzykrotnie, 6 czerwca 1902 r., 28 czerwca 1903 r. i 12 lipca 1906 r., znany polityk K. Tryliowski oficjalnie zorganizował w Kołomyi huczne "święta siczowe", podczas których kilka tysięcy kolumn z muzyką, kolorowymi ukraińskimi strojami, godłami i flagami oraz siczowymi pieśniami przemaszerowało przez park miejski na brzeg Prutu, aby wziąć udział w wyścigu.

Kolejny park miejski, Studentskyi, został założony w pobliżu brzegu rzeki, nad Prutem, w 1897 roku. Jego inicjatorem był dyrektor polskiego państwowego gimnazjum męskiego Skupniewicz.

Park został założony na koszt miejscowego magistratu w drugiej połowie XIX wieku, na miejscu naturalnego lasu mieszanego. W tym samym czasie przez park poprowadzono sztuczne koryto potoku Radylivka, który wcześniej płynął w innym kierunku. W 1898 r. park został nazwany imieniem A. Mickiewicza, którego pomnik z eliptyczną mosiężną płaskorzeźbą na tle granitowego bloku został wzniesiony w centralnej części. W 2005 r. pomnik został odrestaurowany na koszt Polonii. We wrześniu 1880 r. na cześć wizyty cesarza Franciszka Józefa w Kołomyi w parku zbudowano drewniany pawilon etnograficzny (projekt inżyniera W. Szatra), w którym później odbywały się różne imprezy: zawody sportowe, nawoływania do strajku, a 16 czerwca 1902 r. odbyło się pierwsze w okolicy święto siczowe, któremu przewodził doktor prawa Kyryło Tryliowski, który w maju 1907 r. wygrał wybory do parlamentu austriackiego. W tym czasie park odwiedzili Les Martovych, Mychajło Kotsiubynskyi i Wasyl Stefanyk.

W latach porewolucyjnych Fedir Bilejczuk (1905-1953), który był tu głównym ogrodnikiem do 1939 r., dołożył wielu starań, aby ukształtować krajobraz parku. Według materiałów archiwalnych był on mistrzem w tworzeniu wzorów z kwitnących roślin, a także umiejętnie przycinał drzewa i krzewy. Niedaleko domku ogrodnika znajdowała się szklarnia i cieplarnia z materiałem nasadzeniowym. Dziś budynki te są zniszczone i zarośnięte. W latach 1939-1941 parkiem opiekował się Iwan Kostiuk, były strzelec siczowy, żołnierz UGA i działacz społeczny. Dzięki niemu w mieście posadzono tysiące sadzonek i założono laboratorium aklimatyzacji roślin.

Pod kierunkiem mistrza każdej jesieni w parku odbywał się Festiwal Kwiatów, na którym swoje kompozycje wystawiali pracownicy urzędów mieszkaniowych, szkół i nadleśnictw. Po wojnie park nazwano imieniem S. Kirowa, sekretarza Leningradzkiego Komitetu Obwodowego KPZR (b), a w 1956 r. wzniesiono jego pomnik, którego cokół wykonano z czerwonego granitu ze starych cmentarzy Kołomyi. W 1952 r. w parku zbudowano kino Komsomolec, które wyróżniało się lekkim stylem huculskim. Autorami projektu byli główny architekt miasta I. Bodnaruk i mistrz stolarski A. Shaerman. W pobliżu pawilonu, w którym przyjmowano cesarza, powstała sezonowa restauracja "Karpaty" i zainstalowano karuzele.

W połowie lat 80. park przeszedł rekonstrukcję, w wyniku której powstało miejsce koncertowe z amfiteatrem, brzegi potoku zostały pokryte prostokątnymi płytami żelbetowymi, a także zainstalowano prawdziwy samolot myśliwski, który został zdemontowany na złom po rozpadzie ZSRR. Już w czasach niepodległej Ukrainy, 19 października 1997 r., przy wejściu do parku od strony ul. L. Ukrainki odsłonięto i poświęcono brązowe popiersie założyciela ruchu siczowego na Ukrainie K. Trilliovskyego (rzeźbiarz V. Odrekhivskyi).

Obecnie terytorium parku wygląda jak złamany czworokąt i jest ograniczone ulicami L. Ukrainka, O. Kobylyanska i A. Tchaikovsky. Ponieważ jest to centralna część miasta, odwiedza go wiele osób, zwłaszcza dzieci z rodzicami. Na jego terenie znajdują się dwa prywatne punkty gastronomiczne, które również przyciągają wielu odwiedzających.

W 2011 r. pracownicy Wydziału Architektury Krajobrazu, Ogrodnictwa i Ekologii Miejskiej Narodowego Uniwersytetu Leśnego Ukrainy przeprowadzili inwentaryzację plantacji parku i opracowali projekt rekonstrukcji plantacji. Zgodnie z inwentaryzacją, która obejmuje 1264 drzewa, strukturę gatunkową parku tworzy 58 gatunków drzew i krzewów. Zakres zidentyfikowanych roślin przedstawiono w tabeli.

Najliczniej reprezentowane są następujące rośliny drzewiaste (%): kasztanowiec zwyczajny (10,7), grab pospolity (12,9), klon pospolity (12,1), lipa drobnolistna (10,2), robinia akacjowa (10,0), jesion wyniosły (12,1).
(12,1). Gatunki te stanowią 68% ogólnej liczby drzew. Ponieważ park jest stary, wśród nasadzeń znajduje się wiele drzew długowiecznych. Największe średnice mają: jesion wyniosły (127, 121, 105, 101 cm), lipa
lipa wielkolistna (124 cm), klon srebrzysty (116 cm) i kasztanowiec zwyczajny (108 cm). Około dziesięciu drzew ma średnicę 90-100 cm. Wszystkie mają imponujące rozmiary i wysokości koron.

Na terenie parku znajdują się jeszcze ruiny kina, domku ogrodnika i szklarni, a także atrakcje, które obecnie nie funkcjonują i w związku z tym podlegają rozbiórce. Warto zwrócić uwagę na obecny stan parkowych nasadzeń. W niektórych częściach parku korony drzew są tak gęste, że nie ma pod nimi warstw krzewów i trawy. Park posiada dość rozbudowaną sieć naturalnych ścieżek, z których korzysta wiele osób. Prowadzi to do wydeptywania pokrywy trawiastej, zagęszczania gleby i pogorszenia stanu sanitarnego drzew. Jeśli chodzi o te ostatnie, najczęstsze rodzaje uszkodzeń zidentyfikowane podczas inwentaryzacji to szrotówek kasztanowcowiaczek, mączniak dębu, suche gałęzie na gatunkach światłolubnych (robinia pospolita, sosna) spowodowane niedostatecznym oświetleniem oraz uszkodzenia mechaniczne.

Projekt rekonstrukcji parku zakłada uporządkowanie sieci ścieżek zgodnie ze współczesnymi potrzebami, wymianę nawierzchni ścieżek, montaż nowych ławek i latarni w miejsce połamanych i zniszczonych oraz ustawienie urządzeń zabawowych. Szczególną uwagę zwraca się na rekonstrukcję nasadzeń, która obejmuje usunięcie suchych i niebezpiecznych drzew, przerostu mało wartościowej roślinności, wzbogacenie struktury gatunkowej oraz aranżację brakujących obecnie klombów.

Biorąc pod uwagę historyczne znaczenie parku K. Trilliovskyi, projekt proponuje działania mające na celu dostosowanie obiektu do nowych warunków funkcjonowania w systemie zazieleniania osiedla, stworzenie trwałych, trwałych i wysoce dekoracyjnych nasadzeń oraz zachowanie cennego zabytku sztuki krajobrazowej do długotrwałego użytkowania w przyszłości.