Muzeum Historii Lokalnej Regionu Kałusz, Kałusz

Muzeum Kałusza zostało założone w grudniu 1997 r. w budynku, który jest zabytkiem architektury i do 1939 r. należał do żydowskiej społeczności miasta. Główne obszary działalności obejmują badania nad historią Kałusza i regionu, a także pedagogikę muzealną. Muzeum zajmuje powierzchnię 145 m2. Ekspozycja opiera się na ponad tysiącu eksponatów, z których kilkaset to oryginały.

Wystawa obejmuje historię regionu i zapoznaje zwiedzających z jego cechami etnograficznymi. Podzielona jest na pięć działów: "Geografia regionu Kałusz. Czasy prehistoryczne", "Nasza ziemia pod panowaniem Polski i monarchii austro-węgierskiej", "W okresie walk wyzwoleńczych", "Czasy współczesne", "Życie i etnografia Kałuszczyzny".

Osobny dział poświęcony jest eksponatom-prezentom.

Dwie sale muzeum przeznaczone są na galerię sztuki. Znajduje się w niej unikalna kolekcja prymitywnych obrazów Petra Sawczyszyna (32 prace). Tematem prac są kataklizmy historyczne w Ukrainie w pierwszej połowie XX w. Poziom artystyczny tych obrazów jest niezwykle wysoki, uznany przez wielu znanych krytyków sztuki.

Mało znane i rzadkie dokumenty dotyczące historii Kałuszczyzny

Wystawa składa się z następujących sekcji tematycznych: "Źródła dotyczące historii Kałusza w XV-XVIII wieku", "Dokumenty XIX wieku", "Księgi rękopiśmienne z archiwum parafialnego kościoła św. Michała Archanioła w Kałuszu", "Materiały kartograficzne" pierwszej połowy XX wieku", "Dokumenty dotyczące szkolnictwa pierwszej połowy XX wieku".

Prezentowane są rzadkie materiały o inżynierze-wynalazcy Jakubie Hellerze (ur. 22 października 1909 r. w Kałuszu), autorze szeregu wynalazków technicznych. Równie interesujące są dokumenty dotyczące szkolnictwa z pierwszej połowy XX wieku, należące do rodziny Sandurskich. Na wystawie znajdują się świadectwa Iwana Sandurskiego (ur. 1869 r.), kierownika samodzielnej szkoły, o ukończeniu drugiego roku nauki w gimnazjum lwowskim (1884 r.), "Patent nauczyciela szkół samodzielnych" (1900 r.), zezwolenie na pracę kierownika i nauczyciela czteroklasowej szkoły ludowej w Kałuszu (1914 r.) oraz dokumenty jego dzieci Ołeksandra, Romana, Jewhena i córki Heleny.

Wśród dokumentów archiwum parafialnego kościoła św. Michała Archanioła interesująca jest "Księga opowieści". Zawiera ona nazwiska młodych ludzi, którzy zdecydowali się połączyć swoje życie w chrześcijańskim małżeństwie. "Lista parafian kościoła w Bani" (lata 60. XIX w. - lata 30. XX w.) i dokumenty kolonii Nowy Kałusz (lata 20. - 30. XX w.) zawierają informacje o ludności Kałusza. Informacje o wyglądzie i utrzymaniu kościoła, jego duszpasterzach i patronach można znaleźć w inwentarzu kościelnym parafii w Kałuszu z 1927 roku.

Materiały kartograficzne odzwierciedlają stan rozwoju miasta Kałusz, dawne nazwy ulic miejskich i okolicznych mikromiejscowości.

Profil muzeum: historia lokalna.

Muzeum znajduje się na liście obiektów sprawdzonych pod kątem dostępności dla osób ze specjalnymi potrzebami.

Dojazd z Iwano-Frankowska pociągiem elektrycznym Iwano-Frankowsk - Morszyn lub autobusem wahadłowym z dworca autobusowego (kursuje od 8:00 do 20:00 z przerwą 30 minut). Muzeum znajduje się w centralnej części miasta.